به نقل از «قدس آنلاین»

دارو آخرین حلقه پیوند است که نیست

تاریخ انتشار: ۲۹ خرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۰۱۶۰۱۳

به گزارش قدس خراسان، قصه پیوند است و زندگی دوباره؛ خبرهای تلخ و شیرینی که هر روز می‌خوانیم: «جوان مرگ مغزی به سه بیمار زندگی دوباره داد»، «کودک سه ساله، پنج بیمار را از مرگ نجات داد»، «مادر جوان مشهدی به هفت نفر زندگی دوباره بخشید!»؛ اما پیدا شدن عضو پیوندی و انجام عمل برای جوانی که مدت زیادی است رنج دیالیز را کشیده، پسر بچه‌ای که قلبش خیلی زود از تپیدن خسته شده و باید برای ادامه حیات، قلب دیگری را در سینه داشته باشد یا دختر جوانی که برای دیدن زیبایی‌های این دنیای پررنگ، محتاج قرنیه است، پایان شیرین این قصه نیست.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

پس از پیوند، تازه حمله و هجوم سیستم ایمنی به عضو پیوندی آغاز می‌شود و اگر دارو استفاده نشود، همه این بیم و امیدها و اشک‌ها و لبخندها جایی بین اتاق عمل و داروخانه گم می‌شود. 

گفت‌وگو با مسئول روابط عمومی معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی مشهد نشان می‌دهد ۱۵ داروخانه در این شهر فروش داروهای پیوندی را بر عهده دارند.

قصه تلخ کمبود رایج‌ترین داروهای پیوندی

به سراغ یکی از این داروخانه‌ها می‌رویم تا وضعیت کمبود داروهای بیماران پیوندی را که بارها در پیام‌های مردمی به تحریریه روزنامه عنوان شده، از نزدیک جویا شویم.

مسئول این داروخانه می‌گوید: رایج‌ترین داروهای بیماران پیوندی «مایکوفتالات موفتیل» با نام تجاری «سلسپت»، «تاکرولیموس» با نام تجاری «پروگراف» و «سیکلوسپورین» با نام تجاری «ساندیمون نئورال» است.

تاکرولیموس ایرانی و خارجی به صورت خیلی ضعیف و کم در داروخانه‌ها توزیع می‌شود و اقبال برای مصرف نوع خارجی در بین بیماران بیشتر است؛ ولی دستوری که از معاونت غذا و دارو رسیده این طور است که نوع خارجی فقط برای بیماران پیوندی زیر۱۸ سال به فروش برسد.

وی ادامه می‌دهد: داروی سیکلوسپورین نه ایرانی و نه خارجی در بازار نیست، فقط به صورت خیلی جزئی و قطره‌چکانی به اندازه یک یا دو جعبه به داروخانه‌ها می‌رسد که کفاف بیماران را نمی‌دهد. افزون بر اینکه این دارو برای بیماری‌های پوستی، خودایمنی و روماتویید هم کاربرد دارد که اصلاً نمی‌توانیم به آن‌ها بدهیم. برای پیوندی‌ها اگر دارو موجود باشد، مجبوریم خیلی محدود و به صورت ۱۵ روزه بدهیم.

این داروساز وضعیت داروی تاکرولیموس یا پروگراف را نیز بسیار کمیاب توصیف می‌کند. 

آخرین حلقه وصل پیوند اگر نباشد...  

دبیر انجمن داروسازان خراسان رضوی هم عنوان می‌کند: داروهای بیماران پیوندی کارشان مهار سیستم ایمنی بدن برای پس نخوردن پیوند در بدن بیمار است. معمولاً داروهایی که پس از پیوند تجویز می‌شوند، به صورت مکمل هستند و اگر یکی نباشد، قبول پیوند توسط بدن با مشکل مواجه می‌شود و آن داروی دیگر هم به تنهایی موفق به مهار سیستم ایمنی نخواهد شد.

دکتر سید حسین بهشتیان ادامه می‌دهد: کمبود داروی سیکلوسپورین نه تنها بیماران پیوندی را با مشکل مواجه کرده بلکه این دارو را به بیماران خودایمنی آرترید روماتویید که در آن گلبول‌های سفید به بافت‌های اطراف مفاصل حمله می‌کنند و حرکت برای بیمار خیلی دردناک می‌شود هم نمی‌توانیم بفروشیم. 

وی در ادامه به نکته دیگری اشاره و تصریح می‌کند: این داروها معمولاً گرانقیمت هستند و برای داروخانه سود کمی دارند و از طرفی دانشگاه علوم پزشکی نیز مجوز فروش را به همه داروخانه‌ها نمی‌دهد.‌

دبیر انجمن داروسازان خراسان رضوی متذکر می‌شود: این در حالی است که عمل پیوند برای دولت هزینه زیادی دارد و اگر داروی پیوندی به عنوان مهم‌ترین حلقه زنجیره پیوند فراهم نباشد، تمام این زنجیره از هم باز می‌شود.

مشکل داروهای پیوندی کوتاهی‌هایی در واردات دارو یا مشوق‌هایی است که باید برای یک تولیدکننده داخلی درنظر گرفته شود تا دارو را تولید کند؛ اما این امر مغفول مانده است.

بهشتیان بیان می‌کند: سیاست‌های دولت در بحث فروش داروها به گونه‌ای است که برای داروخانه‌های خصوصی رغبت و انگیزه‌ای وجود نداشته باشد.

مشهد به عنوان قطب عمل‌های جراحی پیوند در شرق کشور، شهر امید بیماران زیادی از اقصی نقاط کشور است به طوری که طبق گفت‌وگویی که با دکتر محمد پوران باقر، مدیر بیمارستان منتصریه داشتم، از سال ۸۰ که عمل‌های جراحی پیوند اعضای مرگ مغزی در مشهد آغاز شده تا ۲۷ خرداد امسال، در مجموع هزار و ۷۰۰ مورد پیوند کلیه، ۵۶۰ پیوند کبد، هزار و ۴۸۲ پیوند قرنیه، هزار و۲۰۸ پیوند پوست و ۱۰۷ پیوند قلب در این بیمارستان کلانشهر مشهد انجام شده است. بنابراین ضرورت تأمین داروهای پیوندی برای این کلانشهر، آخرین حلقه پیوند است که باید مسئولان وزارت بهداشت و نمایندگان مجلس شورای اسلامی درباره آن اهتمام جدی داشته باشند.

خبرنگار: معصـومـه مـؤمنیـان

منبع: قدس آنلاین

کلیدواژه: کمبود دارو بیماران پیوندی پیوند اعضا بیماران پیوندی داروهای پیوندی داروخانه ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۰۱۶۰۱۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

بلای وحشتناکی که یک قرص به ظاهر ساده بر سرتان می‌آورد

اگر عادت به مصرف داروهایی دارید، که پزشک آنها را تجویز نکرده و دلیل انتخاب‌تان توصیه‌ای دیگران است، باید بدانید که بروز علائم بیماری در همه افراد یکسان نیست و داروها هم پاسخگویی یکسان برای همه ندارند.

همشهری آنلاین در گزارشی نوشت: حذف ارز ترجیحی داروها، قیمت‌ داروی بدون و نسخه یعنی OTC‌ها را هم افزایش داده چون پوشش بیمه‌ای ندارند. به‌نظر می‌رسد که این افزایش قیمت تا حدودی افزایش بی‌رویه مصرف داروهای بدون نسخه را کنترل کرده باشد. این نکته را دکتر سیدعلی فاطمی، نایب‌رئیس سابق انجمن داروسازان ایران عنوان می‌کند. به‌گفته این کارشناس حوزه دارو، مسکن‌ها و داروهای سرفه بیشترین مصرف را به‌عنوان داروهای OTC دارند. البته میزان مصرف این داروها در ایران و جهان تقریبا یکسان است و واقعی شدن قیمت‌ این داروها پس از اصلاح سیاست‌های ارزی و حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی ما را هم‌رتبه بقیه کشورها از نظر میزان مصرف قرار داده است.

عوارض حاد و مزمن

فاطمی با اشاره به فرهنگ خرید دارو بدون ردوبدل شدن اطلاعات بیمار عنوان می‌کند: برای فروش دارو به بیمار یا هر فرد مراجعه‌کننده باید شرح حال کامل و مشکل به دکتر داروخانه ارائه شود، اما خرید داروهای بدون نسخه در داروخانه‌های کشور در حالی انجام می‌شود که هیچ شرحی درباره بیماری و داروی مورد نیاز بیماران رد و بدل نمی‌شود. این فرهنگ تقریبا بین مردم جا افتاده و آنها هم نیازی به ارائه این توضیحات نمی‌بییند و مستقیما دارو را مطالبه می‌کنند. داروساز هم براساس ضوابطی که وجود دارد، این داروها را عرضه می‌کند.

او با تاکید بر این که داروهای OTC به‌معنای صددرصد بی‌خطر نیستند، ادامه می‌دهد: این داروها می‌توانند عوارض حاد و مزمن هم داشته باشند. عوارض حاد آنهایی هستند که مصرف‌کننده بلافاصله بعد از خوردن دارو با آن مواجه می‌شود و در عوارض مزمن هم فرد ممکن است سال‌ها بعد با مشکلات ناشی از مصرف این داروها مواجه شود. به‌عنوان مثال اگر کسی مشکلات کلیوی داشته باشد، با مصرف آنها به‌تدریج دچار نارسایی می‌شود.

مصرف آسیب‌زای ۴ استامینوفن

فاطمی با اشاره به مصرف بالای استامینوفن در کشور بیان می‌کند: این دارو را مردم به‌عنوان یک داروی بی‌ضرر یا کم‌ضرر می‌شناسند اما عوارض این دارو هم درصورت مصرف بی رویه قابل توجه است. اگر بیمار ۴ استامینوفن ۵۰۰ میلی‌گرمی در روز استفاده کند دچار مسمومیت کبدی یا کما خواهد شد.

او تاکید می‌کند: همین حالا حدود ۲۰۰ مسکن در فهرست‌ دارویی کشور وجود دارد که همه آنها درصورت خرید بدون نسخه باید طبق دستور و توصیه پزشک داروخانه مورد مصرف قرار بگیرد که شاهد چنین چیزی هم نیستیم.

عفونت را خودسرانه درمان نکنید

این کارشناس دارویی درباره عوارض مصرف خودسرانه داروهای بدون نسخه عنوان می‌کند: برخی در مواجهه با اسهال به‌دنبال داروهای بدون نسخه برای رفع مشکل هستند، اما موارد عفونی اسهال را نباید با مصرف خودسرانه دارو، درمان کرد. باید عفونت موجود در بدن فرد درمان شود. در این باره بیمار نباید اقدام به مصرف خودسرانه آنتی‌بیوتیک‌ها هم کند چون آنتی‌بیوتیک جزو داروهای OTC نیست.

عوارض نسل قدیم سرماخوردگی‌ها

فاطمی با اشاره به این که داروهای OTC برای سرماخوردگی یا حساسیت‌های فصلی نسل قدیم و جدید دارند، توضیح می‌دهد: نسل قدیم این داروها خواب‌آوری شدید دارند و فرد درصورت مصرف بیش‌از اندازه آنتی‌هیستامین‌ها در فعالیت کاری و رانندگی با مخاطراتی مواجه می‌شود. نسل جدید این داروها خواب‌آوری کمتری دارند اما OTC نیستند و باید از سوی پزشک تجویز شوند.

داروی توصیه‌ای نخرید

به گفته این کارشناس دارویی، فرهنگ بد دیگری که در کشور ما وجود دارد این است که فرد دارویی که استفاده و تجربه مصرف آن را دارد، به دیگران توصیه می‌کند.

فاطمی در توضیح بیشتر بیان می‌کند: این فرهنگ غلطی است چون حتی سردرد در افراد یکسان نیست و برای خرید داروی مسکن‌ باید شرح حال از سوی دکتر داروخانه گرفته شود. نکته مهم این است که هر درد یا سردردی با هر مسکنی برطرف نمی‌شود. به همین دلیل انواع و اقسام مسکن‌ها در بازار دارویی کشور وجود دارد و پزشکان یا دکتر داروخانه می‌توانند بر اساس نیاز بیمار آن را تجویز کند. دردهای قاعدگی، مفاصل یا سردرد با مسکن‌های متفاوت، پاسخگویی مختلف دارند، تجویز به‌اصطلاح عمه و خاله برای مصرف داروها، به هیچ وجه توصیه نمی‌شود.

نظر پزشک را بپرسید

فاطمی با بیان این که تداخلات دارویی هم باید مدنظر قرار بگیرد، عنوان می‌کند: تداخلات دارویی درباره داروهای OTC اهمیت زیادی دارد. این داروها با داروهای انعقاد خون تداخل مصرف دارند.

او ادامه می‌دهد: فرد مبتلا به بیماری‌های قلبی که داروی وارفارین استفاده می‌کند نباید داروهای OTC را بدون تجویز پزشک مصرف کند. حتی مصرف همزمان آنتی‌بیوتیک و مسکن هم می‌تواند کارایی آنها را تحت‌تأثیر قرار دهد.

به گفته این کارشناس دارویی، اوتی‌سی‌ها همچنین می‌توانند جذب ویتامین را مختل کنند و به همین دلیل کسانی که مصرف بالایی در داروها دارند باید از دکتر داروخانه درباره تداخلات دارویی اطلاعات لازم را بگیرند تا اثربخشی داروی اصلی که استفاده می‌کنند کمتر نشود و مشکلاتی برای بیماران ایجاد نکند.

فاطمی با بیان این که خواندن بروشورهای دارویی هم اهمیت زیادی دارد، عنوان می‌کند: البته فرهنگ خواندن بروشور یا دستور مصرف داروها در ایران کم‌رنگ است و به نوعی مردم توجهی به آنها ندارند. بررسی‌ها نشان می‌دهد که درصد کمی از مردم هنگام خرید دارو، بروشور آن را مطالبه و مطالعه می‌کنند یا درباره دارو اطلاعات کامل را از مسئول فنی یا دکتر داروخانه می‌گیرند. درحالی‌که این مسئله اصل ضروری خرید دارو است و باید از عوارض جانبی، میزان مصرف‌ و احتمال تداخل آن با داروهای دیگر مطلع شد.

او تاکید می‌کند: توصیه جدی این است که هر نوع داروی بدون نسخه الزاما از داروخانه و با نظر دکتر داروخانه تهیه شود. درصورت عدم‌دسترسی به بروشور داروها، سایت های معتبر در اینترنت منابع خوبی برای کسب اطلاعات لازم هستند. این منابع معتبر به راحتی در دسترس مصرف‌کنندگان قرار دارد و می‌توان هشدارهای دارویی را در آنها مطالعه کرد.

این کارشناس دارویی هشدار می‌دهد که استفاده طولانی‌مدت از داروهای OTC توصیه نمی‌شود چون می‌تواند هم عوارض جانبی داشته باشد و هم برخی از آنها به‌تدریج اثربخشی خود را از دست خواهند داد.

اثر معکوس برخی داروها

اینطور گفته می‌شود که مصرف مداوم داروها باعث کاهش اثربخشی آنها می‌شود و فاطمی در این باره می‌گوید: این مسئله درباره همه داروهای OTC صدق نمی‌کند. مثلا درباره آنتی‌بیوتیک‌ها اگر بدون نسخه تهیه و بدون تجویز پزشک مصرف شود، باکتری‌های بدن با آنها سازگاری پیدا می‌کند و باید آنتی‌بیوتیک‌های قوی‌تر تجویز شود.

او ادامه می‌دهد: در برخی داروهای ضداسهال و ضداحتقان بینی هم این مسئله وجود دارد و اگر زیاد استفاده شود می‌تواند اثر معکوس هم داشته باشد. داروهای ضدیبوست هم می‌توانند این شرایط را به‌وجود بیاورند. عمده آنها گیاهی هستند و بهتر است هر چند وقت یک‌بار تغییر کنند.